Yüksek Deprem Riskine Sahip Bölgelerdeki Emniyet Teşkilatı Mevcut Yapı Stoku İnceleme ve Değerlendirme Projesi
17.01.2013
Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına "Deprem" denir. Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan yapılarında hasar görüp, can kaybına uğrayacak şekilde yıkılabileceklerini gösteren bir doğa olayıdır.
Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına "Deprem" denir. Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan yapılarında hasar görüp, can kaybına uğrayacak şekilde yıkılabileceklerini gösteren bir doğa olayıdır.
Ülkemiz topraklarının yüzölçümü dağılımına göre % 66’sının I. ve II. derece deprem bölgesinde olduğu görülmektedir. Deprem bölgeleri haritasına göre 81 il merkezinin % 71’i I. ve II. derece deprem bölgesinde bulunmaktadır. Emniyet Teşkilatının kentsel yerleşimlerde meydana gelebilecek deprem kaynaklı doğal afetlerdeki rolü ve deprem sonrası aktif olarak hizmet vermek zorunluluğu düşünüldüğünde ise beklenen depremin etkilerine karşı uygun performansa sahip binalarımız olması gereksinimini gündeme getirmektedir.
Bir binanın depreme karşı nasıl bir performans göstereceği ve mevcut performansının beklenen deprem etkilerine göre uygun olup olmadığının tespitine “deprem güvenliği ön inceleme çalışmaları” denilmektedir. Bu çalışmalar sonrasında performansı yetersiz binalarda öngörülen performans koşullarını sağlatmaya yönelik inşaat tasarımına ise “güçlendirme projesi” denir. Mali kaynakların sınırlı olması sebebiyle, deprem güvenliği ön inceleme çalışmaları ve güçlendirme projelerinin ihtiyaç ve önceliklere yönelik planlanması ve bu çalışmalar ardından yapılacak güçlendirme imalatlarının bu önceliğe göre değerlendirilmesi büyük önem kazanmaktadır. Günümüze kadar İllerimizden deprem güvenliği ön inceleme çalışmaları ve bu çalışmalar ardından güçlendirme gerektiren binalarımızla esas talep edilen ödeneklere ilgili ek kaynak çalışmaları Devlet Planlama Teşkilatı nezdinde devam etmektedir. Bütçe imkânları yanında sağlanacak ek kaynaklar marifetiyle finanse edilen yapısal güçlendirme talepleri öncelik sırasına göre yerine getirilmeye çalışılmaktadır. Yoğun ve Ülke Çapında yaygın bir yapı stokuna sahip Emniyet Teşkilatımız da Bina ve Bina türü yapılarımızın deprem kaynaklı (Sismik) hasar görebilirliklerinin belirlenebilmesi için detaylı deprem güvenliği ön inceleme çalışmaları ve güçlendirme proje çalışmaları öncesi binalarımızın bölgesel bazda sınıflandırılarak değerlendirilmesi ve basit yöntemler kullanılarak tetkiki gerek zaman tasarrufu, gerekse mali kaynakların daha düzenli ve verimli kullanılabilmesini sağlayacaktır.
Proje ile hedeflenen temel amaç Emniyet Teşkilatı yapılarımızın olası deprem etkilerine karşı performanslarının belirlenmesi ve pahalı detaylı inceleme ve güçlendirme proje çalışmaları öncesi, yerinde yapılacak teknik taramalarla elde edilecek veriler yardımıyla, binalar için detaylı inceleme güçlendirme önceliklerinin belirlenmesidir.
Bu projenin amaçları;
- Yapı stokunun depreme karşı hasar görebilirliklerinin tespiti ve detaylı analiz ve güçlendirme çalışmaları için önceliklerin belirlenmesi,,
- Güçlendirme çalışmaları için ek ödenek taleplerinin gerekçelendirilmesi,
- Yapı stokumuza ait mevcut projelerin geçerliliğini yitirip yitirmediğinin etkin kontrolü ve yerel imkânlarla gerçekleştirilen her türlü yapısal eklenti onarım tadilat ve kullanıma yönelik mekânsal değişimlerin, mevcut yapı statiğine ve yapının deprem performansına etkilerinin incelenmesi,
- Var ise hasar görebilirliklere yönelik önemler alınabilecek ve iyileştirmeler planlanması,
- Yerinde yapılacak tespitlerimiz ile gereken binalar için gelecekte planlanacak detaylı çalışmalara esas özel teknik şartnameler oluşturulması,
- Var ise binalarımızın güvenli kullanımlarına yönelik öneriler ve talimatlar oluşturulması,
- Mevcut envanter sistemlerimizdeki bilgilerin güncellenmesi ve doğruluklarının teyitidir.
Projemiz ile ayrıca;
- Taşra Teşkilatımızdan gelen yoğun ödenek talepleri bu çalışma ile öncelikler sırasına konulabilecek
- İllerde Deprem Güvenliği Ön İnceleme Çalışmalarında yapılan yanlış uygulamaların önüne geçilebilecek (Uygulama Hatalarının önlenmesi, Özel Teknik Şartnameler Hazırlanması vb.)
- Projeleri ya da Güçlendirme İmalatları Tamamlanan Binalarda Güçlendirme Planları ve Çalışmalarının etkinliğinin kontrolü sağlanabilecektir.
Çalışmalar kapsamında gidilecek İl ve ilçelerde Kurumumuz uzmanlarınca “Afet Bilgisi, Afet Risk Sakınımı Afet Yönetimi ve Depreme Dayanıklı Yapılaşma ve Yapı Kullanımı seminerleri verilmesi sağlanabilecek ve bu konudaki mevzuat ve prosedürler hakkında Taşra teşkilatımızdaki Teknik ve Yarı-Teknik personelin yerinde eğitimi sağlanabilecektir.
© 2025 T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü