Belge
GÖREV VE FAALİYETLER
Belge İnceleme Şube Müdürlğü, değeri ve resmi niteliği olan her türlü belgenin sahte ya da tahrifatlı olup olmadığını, el yazısı ve imzaların belirli bir kişi/aynı bir şahıs elinden çıkıp çıkmadığını ve makine yazılarının hangi makineden elde edildiğini en güncel metot ve cihazlar yardımıyla araştıran ve adli/idari makamlara bu yönde uzmanlık raporu hazırlayan bir birimdir.
Belge İnceleme Şube Müdürlüğü, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmiştir.
TÜBİTAK ile koordineli olarak gerçekleştirilen projeler neticesinde belge incelemeleri alanında kullanılmak üzere teknolojik cihazlar (Forensic XP 4010/D-MST 2D) geliştirilmiştir.
Birimimiz uzmanlık alanına giren konularda ulusal ve uluslararası düzeylerde birçok kuruma ve ülkeye eğitimler verilmektedir.
Belge İnceleme Şube Müdürlüğü, Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmiştir.
TÜBİTAK ile koordineli olarak gerçekleştirilen projeler neticesinde belge incelemeleri alanında kullanılmak üzere teknolojik cihazlar (Forensic XP 4010/D-MST 2D) geliştirilmiştir.
Birimimiz uzmanlık alanına giren konularda ulusal ve uluslararası düzeylerde birçok kuruma ve ülkeye eğitimler verilmektedir.
Ayrıca, yurtiçinde gerçekleştirilen birçok projeye ve AB üyeliği sürecinde yürütülmekte olan projelere destek sağlanmaktadır.
BELGE İNCELEME ALANLARI
1.El Yazısı ve İmza İncelemeleri
2.Belge Sahteciliği İncelemeleri
2.Belge Sahteciliği İncelemeleri
3.Tahrifat İncelemeleri
4.Makine Yazısı İncelemeleri
4.Makine Yazısı İncelemeleri
1.El Yazısı ve İmza İncelemeleri
Bir veya birden fazla belge üzerindeki el yazılarının ve/veya imzaların aidiyetinin belirlenmesine yönelik olarak, şahısların mukayese yazı ve/veya imzalarıyla fiziksel hususiyetleri yönünden birebir karşılaştırılması esasına dayanan incelemeler olup, yazı ve imza üzerinden yaş, cinsiyet, karakter, kişisel özellikler gibi hususiyetlerin saptanmasına yönelik incelemeleri kapsamamaktadır.
Mukayese belgeler iki kaynaktan elde edilebilir. Bunlar huzurda alınmış ve samimi mukayese belgelerdir.
Mukayese belgeler iki kaynaktan elde edilebilir. Bunlar huzurda alınmış ve samimi mukayese belgelerdir.
Huzurda alınmış mukayese belgeler
Kişi/kişilerin, bizzat görevli karşısına alınarak yazı ve/veya imza örneklerinin temin edilmesidir.
Samimi mukayese belgeler
Kişinin günlük hayat içerisinde yazdığı ve/veya imzaladığı (Sandık Seçmen Listeleri, Banka evrakları, Noter belgeleri, not defterleri, sınav kağıtları vb.) belgelerdir.
2.Belge Sahteciliği İncelemeleri
Pasaport, nüfus cüzdanı, kimlik kartı, sürücü belgesi, çek, motorlu araç trafik ve tescil belgeleri ve diğer resmi evrakların orijinal olup olmadıkları veya üzerlerinde tahrifat yapılıp yapılmadığı tespit edilmektedir.
Şüpheli belgeler üzerinde mevcut kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerini; mukayese edilmek üzere gönderilen örneklerle veya belge türüne göre gerekirse laboratuvar arşivimizde mevcut; kara, hava, deniz, demiryolu hudut kapılarına ait giriş-çıkış mühür izleri, İl Emniyet Müdürlüklerine ait soğuk mühür izleri, yurt dışında bulunan konsolosluklarımızda kullanılmakta olan kaşe, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izleri ile talep doğrultusunda karşılaştırma yapılarak, inceleme konusu kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerinin sahte olup olmadığı tespit edilmektedir.
Şüpheli belgeler üzerinde mevcut kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerini; mukayese edilmek üzere gönderilen örneklerle veya belge türüne göre gerekirse laboratuvar arşivimizde mevcut; kara, hava, deniz, demiryolu hudut kapılarına ait giriş-çıkış mühür izleri, İl Emniyet Müdürlüklerine ait soğuk mühür izleri, yurt dışında bulunan konsolosluklarımızda kullanılmakta olan kaşe, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izleri ile talep doğrultusunda karşılaştırma yapılarak, inceleme konusu kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerinin sahte olup olmadığı tespit edilmektedir.
Banknot İncelemeleri (Ön İnceleme)
Yerli ve yabancı menşeili banknotların sahte olup olmadığı yönünde inceleme yapılarak talepte bulunan makama ön inceleme raporları düzenlenmektedir.
Yerli ve yabancı menşeili banknotların sahte olup olmadığı yönünde inceleme yapılarak talepte bulunan makama ön inceleme raporları düzenlenmektedir.
3.Tahrifat İncelemeleri
Çek, senet, sözleşmeler, fotoğraf, nüfus cüzdanı, pasaport, sürücü belgesi vb. belgeler üzerinde; (fiziksel veya kimyasal yolla) silme, ilave, fotoğraf değişikliği, karalama, yırtma, yakma vb. yollarla tahrifat yapılıp yapılmadığı tespit edilmektedir.
Fulaj izi incelemeleri
Herhangi bir belge düzenlenirken kalemin belgeye uyguladığı basınç neticesinde belge üzerinde ve altında bulunan diğer belgeler üzerinde oluşan izlere fulaj izleri denilir ve Belge İnceleme Şube Müdürlüğünde mevcut teknik donanım aracılığıyla bu yazılar okunur/görünür hale getirilebilmektedir.
4.Makine Yazısı İncelemeleri
Daktilo, fotokopi makinası, bilgisayar yazıcısı ve faks makinası çıktılarının, şüpheli makinelerden alınan örnek çıktılarla karşılaştırılıp, suç konusu belgenin şüpheli makineyle oluşturulup oluşturulmadığı veya belge üzerine aynı/farklı bir makine ile ilave yapılıp yapılmadığı tespit edilmektedir.
İNCELEME ALANLARI İLE İLGİLİ SORUŞTURMACI BİRİMLER TARAFINDAN BİLİNMESİNDE FAYDA GÖRÜLEN HUSUSLAR
-Soruşturmacı Birimin Mukayese Yazı ve İmzaları Temin Ederken Dikkat Etmesinde Fayda Görülen Hususlar
-Laboratuvara İncelenmek Üzere Gönderilecek Belgelere Gösterilecek İtina ve Bilinmesi Gereken Hususlar
Soruşturmacı Birimin Mukayese Yazı ve İmzaları Temin Ederken Dikkat Etmesinde Fayda Görülen Hususlar
1-Metin, kağıt ebadı, yazma aleti, yazım alanı, yazı stili (işlek el yazısı veya ayrık el yazısı) gibi özellikler orijinal belgedekine benzer olmalıdır.
2-Şüpheli şahsın inceleme konusu belgede yazılanları öğrenmesinde bir sakınca yok ise inceleme konusu belgedeki yazıların aynısı, öğrenmesinde bir sakınca varsa, benzer kelimeleri ihtiva eden yazılar yazdırılmalıdır.
3-Her şahıstan alınacak mukayese yazılar en az 8-10’ar sayfa dolusu olmalıdır.
4-Sözlü talimatlar veya makine yazısıyla yazılmış metin kullanılmalı, yazan kişinin kendi yazdığı önceki örnekleri ve şüpheli belgeyi görmesine izin verilmemeli, yazılan sayfa hemen biter bitmez önünden alınmalıdır.
5-Şüpheli şahsın normal yazısı ortaya çıktığına kanaat gelinceye kadar yazıyı dikte ettirmeye devam edilmelidir. (Şahsın normal yazı yazıp yazmadığı, yazım hızından ve yazı uyumundan anlaşılabilir.) Bunun için önce yavaş yazı yazması sağlanmalı, daha sonra hızlanması istenmelidir. Örneğin, 5 sayfa yavaş, 5 sayfa hızlı yazı yazdırılabilir.
6-Normal olarak heceleme veya bir başka şekilde sanığa yardım edilmemelidir. Ancak, belirli kelimeler yada girişlerin yazdırılmasında yol gösterilmiş ise, bu durum incelemeyi yapacak laboratuvar personeline bildirilmelidir.
7-Yakın akrabaların (kardeşlerin) yazı/imzaları benzer olabilir. Bu yüzden, olayın niteliğine göre, gerekirse bütün aile fertlerinden mukayese yazı/imzalarının alınması gerekir.
8-Şüpheliye mukayese yazı yazdırılırken, imla, noktalama işaretleri veya yazı düzeni konusunda talimat verilmemelidir.
9-İnceleme ve neticenin sıhhati açısından, mümkün olduğu takdirde, tetkike konu belgenin yazım tarihine yakın tarihli, şüpheli şahsa ait huzurda alınmış olmayan (samimi) yazılarını/imzalarını havi belgelerden (dilekçe, form, beyanname, mektup, iptal edilmiş çek, senetler v.b.) temin edilerek gönderilmelidir.
10-Şüpheliye mukayese yazı yazdırılırken büyük ve küçük harfleri kapsayan örnekler alınmalıdır.
11-Mukayese yazı/imzaların alındığı sayfalar numaralandırılmalı, yazı yazan ve gözlemci her sayfayı paraflamalı ve tarih atılmalıdır.
12- Mukayese yazı ve imzalar farklı pozisyonlarda alınmalıdır. Şahsın, rahat bir şekilde oturarak, değiştirme gayreti içerisine girmesini engelleyecek şekilde dikkatini dağıtmak maksadıyla ayakta ve çömelerek mukayese yazı ve imzaları alınır.
2-Şüpheli şahsın inceleme konusu belgede yazılanları öğrenmesinde bir sakınca yok ise inceleme konusu belgedeki yazıların aynısı, öğrenmesinde bir sakınca varsa, benzer kelimeleri ihtiva eden yazılar yazdırılmalıdır.
3-Her şahıstan alınacak mukayese yazılar en az 8-10’ar sayfa dolusu olmalıdır.
4-Sözlü talimatlar veya makine yazısıyla yazılmış metin kullanılmalı, yazan kişinin kendi yazdığı önceki örnekleri ve şüpheli belgeyi görmesine izin verilmemeli, yazılan sayfa hemen biter bitmez önünden alınmalıdır.
5-Şüpheli şahsın normal yazısı ortaya çıktığına kanaat gelinceye kadar yazıyı dikte ettirmeye devam edilmelidir. (Şahsın normal yazı yazıp yazmadığı, yazım hızından ve yazı uyumundan anlaşılabilir.) Bunun için önce yavaş yazı yazması sağlanmalı, daha sonra hızlanması istenmelidir. Örneğin, 5 sayfa yavaş, 5 sayfa hızlı yazı yazdırılabilir.
6-Normal olarak heceleme veya bir başka şekilde sanığa yardım edilmemelidir. Ancak, belirli kelimeler yada girişlerin yazdırılmasında yol gösterilmiş ise, bu durum incelemeyi yapacak laboratuvar personeline bildirilmelidir.
7-Yakın akrabaların (kardeşlerin) yazı/imzaları benzer olabilir. Bu yüzden, olayın niteliğine göre, gerekirse bütün aile fertlerinden mukayese yazı/imzalarının alınması gerekir.
8-Şüpheliye mukayese yazı yazdırılırken, imla, noktalama işaretleri veya yazı düzeni konusunda talimat verilmemelidir.
9-İnceleme ve neticenin sıhhati açısından, mümkün olduğu takdirde, tetkike konu belgenin yazım tarihine yakın tarihli, şüpheli şahsa ait huzurda alınmış olmayan (samimi) yazılarını/imzalarını havi belgelerden (dilekçe, form, beyanname, mektup, iptal edilmiş çek, senetler v.b.) temin edilerek gönderilmelidir.
10-Şüpheliye mukayese yazı yazdırılırken büyük ve küçük harfleri kapsayan örnekler alınmalıdır.
11-Mukayese yazı/imzaların alındığı sayfalar numaralandırılmalı, yazı yazan ve gözlemci her sayfayı paraflamalı ve tarih atılmalıdır.
12- Mukayese yazı ve imzalar farklı pozisyonlarda alınmalıdır. Şahsın, rahat bir şekilde oturarak, değiştirme gayreti içerisine girmesini engelleyecek şekilde dikkatini dağıtmak maksadıyla ayakta ve çömelerek mukayese yazı ve imzaları alınır.
13-Ayrı ayrı kağıt parçaları konularak 1-2 dakika aralarla imzalattırılmalı, imzalanan her kağıt alınıp bu şekilde imza en az on defa tekrarlanmalıdır. Her belgede en az 10-15 imza bulunmalıdır.
14-Mukayese imzaların atılacağı belgeler mümkün oldukça tetkik konusu belgeye benzer nitelikte olmalıdır.
(Senet üzerindeki bir imzanın incelemesinde; mukayese imzaların örnek senetler üzerine tatbik edilmesi gibi.)
14-Mukayese imzaların atılacağı belgeler mümkün oldukça tetkik konusu belgeye benzer nitelikte olmalıdır.
(Senet üzerindeki bir imzanın incelemesinde; mukayese imzaların örnek senetler üzerine tatbik edilmesi gibi.)
Laboratuvara İncelenmek Üzere Gönderilecek Belgelere Gösterilecek İtina ve Bilinmesi Gereken Hususlar
Hiç bir suretle belgelerin, yapılacak olan incelemede zorluk çıkarmasına neden olacak tarzda muameleye tabi tutulmaması gerekir. Mümkün olduğu kadar incelemeye en elverişli şekilde laboratuvarlara intikal ettirilmesi gerekir.
Bu hususları şu şekilde sıralayabiliriz:
Gereksiz yere alınmamalı,
Gereksiz açıp katlanmamalı,
Yeni katlamalar yapılmamalı,
Rutubete açık bulundurulmamalı,
Kesme, iğneleme veya herhangi bir suretle zedeleme yapılmamalı,
Herhangi bir şekilde işaret konulmamalı (hüviyet teşhisi amaçları hariç),
Eğer sürekli bakmak gerekiyorsa belge saydam bir zarf içerisine konulmalıdır.
Fulaj izi taşıyan belgelerdeki bu izler zaman geçtikçe özelliğini yitireceğinden en kısa zamanda laboratuvara teslimi gerekir. İncelenmek üzere, mümkün olduğu takdirde belgelerin orijinalleri gönderilmelidir. Ne kadar iyi olurlarsa olsunlar, suretler, fotokopiler orijinallerinin detaylarına sahip değildir. Bu durum özellikle imza incelemelerinde önem arz eder.
BELGE SAHTECİLİĞİ İNCELEMELERİ
İnceleme konusu pasaport, nüfus cüzdanı, kimlik, sürücü belgesi, çek, senet, trafik ve tescil belgeleri ve diğer resmi evrakların hakiki olup olmadıkları veya üzerlerinde tahrifat yapılıp yapılmadığı hususları Belge İnceleme Laboratuvurlarımızda optik ve belge inceleme cihazları yardımıyla belirlenmektedir.
Şüpheli belgeler üzerinde mevcut kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerini; mukayese edilmek üzere gönderilen örneklerle veya belge türüne göre gerekirse laboratuvar arşivimizde mevcut; kara, hava, deniz, demiryolu hudut kapılarına ait Giriş-Çıkış mühür izleri, İl Emniyet Müdürlüklerine ait soğuk mühür izleri, yurt dışında bulunan konsolosluklarımızda kullanılmakta olan kaşe, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izleri ile talep doğrultusunda karşılaştırma yapılarak, inceleme konusu kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerinin sahte olup olmadığı tespit edilmektedir.
Şüpheli belgeler üzerinde mevcut kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerini; mukayese edilmek üzere gönderilen örneklerle veya belge türüne göre gerekirse laboratuvar arşivimizde mevcut; kara, hava, deniz, demiryolu hudut kapılarına ait Giriş-Çıkış mühür izleri, İl Emniyet Müdürlüklerine ait soğuk mühür izleri, yurt dışında bulunan konsolosluklarımızda kullanılmakta olan kaşe, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izleri ile talep doğrultusunda karşılaştırma yapılarak, inceleme konusu kaşe izleri, soğuk mühür izleri ve mürekkepli mühür izlerinin sahte olup olmadığı tespit edilmektedir.
BELGE SAHTECİLİĞİNDEN KORUNMAK İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
-İmzanın Taklit Edilmesini Önlemek İçin Neler Yapabiliriz ?
-Çek-Senet Tanzim Ederken ve Alıp Verirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
-Türk Lirasının Güvenlik Özellikleri
-Çek-Senet Tanzim Ederken ve Alıp Verirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
-Türk Lirasının Güvenlik Özellikleri
-İmzanın Taklit Edilmesini Önlemek İçin Neler Yapabiliriz ?
1.Basit ve gelişmemiş imza yerine gelişmiş, içerisinde kişiye has pek çok kaligrafik unsurlar içeren imza kullanılmalıdır.
2.İmzamızın basit yapıda olduğunu ve kolaylıkla taklit edilebileceğini düşünüyorsanız, imzaladığınız belgeye imzanızın yanına adınızı ve soyadınızı el yazınızla da yazmanız lehinize olacaktır.
3.İmzanın gelişmiş bir imza olabilmesi için, içerisinde fazlaca harfle birlikte çizgisel el hareketleri de bulunmalıdır.
4.İmza tutarlı olmalıdır. Kişi tüm belgelere aynı imzayı atmalıdır. Paraf tarzında atılan imzalar, ya da tebliğ mazbatası gibi belgelere baştan savma bir şekilde atılı bulunan imzalar sahtecinin işini kolaylaştıracaktır. Baştan savma atılan imzalar kimi zaman imzayı atan şahıs tarafından dahi tanınamamakta, sahte bir imza olduğu sanılmakta ve bu durum gereksiz yere imza incelemesi talep edilmesine sebep olmaktadır. Özellikle mesleği gereği yoğun bir şekilde imza atması gereken şahısların bu hususa daha çok dikkat etmesi gerekmektedir. Özellikle önem arz eden belgelere paraf tarzına indirgenen basit imzalar atılmamalıdır.
5.İmza atılan belgelerin içerikleri iyi anlaşılmalı, özellikle kapıya gelen kargo görevlileri, PTT görevlileri, satış elemanları gibi kişilerin kimlikleri kontrol edildikten ve neyin imzalattırıldığı hususundan emin olunduktan sonra belgeler imzalanmalıdır.
6.Mesleği gereği sürekli belge imzalaması gereken kişilerin, imza kalemlerini yanında taşıması ve hep aynı kalemlerle imza atması da imza sahteciliğinin önlenmesinde ve tespitinin kolaylaştırılmasında uygulanabilecek yöntemlerdendir.
7.Mevcut kanunlarımıza göre imzanın ne şekilde atılması gerektiği hususu kesin olarak ifade edilmemekle birlikte, uygulamada, kanunlarda kısmen de olsa belirtilen hususlara dikkat edilmeden atılmış olan imzaların kabul edilmemesi gibi bir durum söz konusu değildir. Bu sebeple de, kişiler tarafından imza olarak kullanılan çizgi, işaret ya da yazı içeren unsurlar imza olarak kabul görmektedir. Kanunlarımızda belirtildiği kadarıyla imzaların en azından kişilerin ad ve soyadlarını içermesi gerekmektedir.
8.İmzalarında ad ve soyadını belirtemeyecek kadar yaşlı olan veya okuma yazma bilmeyen şahıslar imza yerine kaşe gibi imza yerine geçebilecek unsurları kullanabilirler. Bu hususa kanunlarımız kısmen müsaade etmektedir (818 sayılı Borçlar Kanununun 14/2 maddesi ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 75. maddesi). Ancak, 6762 sayılı Ticaret Kanununun 668. maddesinde poliçelerde imza haricindeki unsurların kullanılmasına müsaade edilmemiştir.
9.İlköğretimin belirli bir aşamasından başlayarak çocuklarınıza imzanın önemi ve nasıl atılması gerektiği hususu öğretilmelidir.
1.Basit ve gelişmemiş imza yerine gelişmiş, içerisinde kişiye has pek çok kaligrafik unsurlar içeren imza kullanılmalıdır.
2.İmzamızın basit yapıda olduğunu ve kolaylıkla taklit edilebileceğini düşünüyorsanız, imzaladığınız belgeye imzanızın yanına adınızı ve soyadınızı el yazınızla da yazmanız lehinize olacaktır.
3.İmzanın gelişmiş bir imza olabilmesi için, içerisinde fazlaca harfle birlikte çizgisel el hareketleri de bulunmalıdır.
4.İmza tutarlı olmalıdır. Kişi tüm belgelere aynı imzayı atmalıdır. Paraf tarzında atılan imzalar, ya da tebliğ mazbatası gibi belgelere baştan savma bir şekilde atılı bulunan imzalar sahtecinin işini kolaylaştıracaktır. Baştan savma atılan imzalar kimi zaman imzayı atan şahıs tarafından dahi tanınamamakta, sahte bir imza olduğu sanılmakta ve bu durum gereksiz yere imza incelemesi talep edilmesine sebep olmaktadır. Özellikle mesleği gereği yoğun bir şekilde imza atması gereken şahısların bu hususa daha çok dikkat etmesi gerekmektedir. Özellikle önem arz eden belgelere paraf tarzına indirgenen basit imzalar atılmamalıdır.
5.İmza atılan belgelerin içerikleri iyi anlaşılmalı, özellikle kapıya gelen kargo görevlileri, PTT görevlileri, satış elemanları gibi kişilerin kimlikleri kontrol edildikten ve neyin imzalattırıldığı hususundan emin olunduktan sonra belgeler imzalanmalıdır.
6.Mesleği gereği sürekli belge imzalaması gereken kişilerin, imza kalemlerini yanında taşıması ve hep aynı kalemlerle imza atması da imza sahteciliğinin önlenmesinde ve tespitinin kolaylaştırılmasında uygulanabilecek yöntemlerdendir.
7.Mevcut kanunlarımıza göre imzanın ne şekilde atılması gerektiği hususu kesin olarak ifade edilmemekle birlikte, uygulamada, kanunlarda kısmen de olsa belirtilen hususlara dikkat edilmeden atılmış olan imzaların kabul edilmemesi gibi bir durum söz konusu değildir. Bu sebeple de, kişiler tarafından imza olarak kullanılan çizgi, işaret ya da yazı içeren unsurlar imza olarak kabul görmektedir. Kanunlarımızda belirtildiği kadarıyla imzaların en azından kişilerin ad ve soyadlarını içermesi gerekmektedir.
8.İmzalarında ad ve soyadını belirtemeyecek kadar yaşlı olan veya okuma yazma bilmeyen şahıslar imza yerine kaşe gibi imza yerine geçebilecek unsurları kullanabilirler. Bu hususa kanunlarımız kısmen müsaade etmektedir (818 sayılı Borçlar Kanununun 14/2 maddesi ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 75. maddesi). Ancak, 6762 sayılı Ticaret Kanununun 668. maddesinde poliçelerde imza haricindeki unsurların kullanılmasına müsaade edilmemiştir.
9.İlköğretimin belirli bir aşamasından başlayarak çocuklarınıza imzanın önemi ve nasıl atılması gerektiği hususu öğretilmelidir.
-Çek-Senet Tanzim Ederken ve Alıp Verirken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
1.İmzalı boş senet vermeyiniz,
2.Senedin tüm hanelerinin tanziminde kullanılacak kalemin aynı kalem olmasına dikkat ediniz,
3.Tanzim ederken hem rakamla hem de yazıyla değer gösteren bölümleri doldurun,
4.Rakamla ve yazıyla değer gösteren bölümlerine meblağ yazıldıktan sonra bu bölümlere ilave yapılmasını engellemek için bitişik bir şekilde kapatma çizgilerini kapatınız, Verilen senedin bir fotokopisini muhafaza ediniz,
5.Senet muhtevasındaki yazıları mümkünse borçluya yazdırınız, Ödenmiş senetlerin üzerine ödendiğine dair şerh düşüp tahrif etmeden saklayın.
6.Borcunuzu ödedikten sonra aldığınız senetteki imzaların size ait olup olmadığını kontrol ediniz,
7.Tanımadığınız kişilerden ciro yoluyla senet almayınız,
8.Senetleri alacaklı ve borçlunun bulunduğu ortamlarda düzenleyin,
9.Birçok mağazada taksitli alışveriş yapılabilmektedir. Bu mağazalardan taksit kart alabilmek için taksitli borç senetleri düzenlenmektedir. Bu amaçla düzenlenen sözleşme formunun bir bölümü senet niteliğinde olup düzenleme esnasında meblağ kısmı boş bırakılmak suretiyle sadece imza atılmaktadır. Bu tür belgelere imza atıldığı takdirde taksitli alışveriş senedindeki meblağ kısmı doldurulmalıdır. Borç bittikten sonra bu sözleşme tekrar geri alınmalıdır.
10.Taksit ödediğimize dair bilgisayar çıktıları onaylanmadığı takdirde hiçbir hükmü yoktur.
2.Senedin tüm hanelerinin tanziminde kullanılacak kalemin aynı kalem olmasına dikkat ediniz,
3.Tanzim ederken hem rakamla hem de yazıyla değer gösteren bölümleri doldurun,
4.Rakamla ve yazıyla değer gösteren bölümlerine meblağ yazıldıktan sonra bu bölümlere ilave yapılmasını engellemek için bitişik bir şekilde kapatma çizgilerini kapatınız, Verilen senedin bir fotokopisini muhafaza ediniz,
5.Senet muhtevasındaki yazıları mümkünse borçluya yazdırınız, Ödenmiş senetlerin üzerine ödendiğine dair şerh düşüp tahrif etmeden saklayın.
6.Borcunuzu ödedikten sonra aldığınız senetteki imzaların size ait olup olmadığını kontrol ediniz,
7.Tanımadığınız kişilerden ciro yoluyla senet almayınız,
8.Senetleri alacaklı ve borçlunun bulunduğu ortamlarda düzenleyin,
9.Birçok mağazada taksitli alışveriş yapılabilmektedir. Bu mağazalardan taksit kart alabilmek için taksitli borç senetleri düzenlenmektedir. Bu amaçla düzenlenen sözleşme formunun bir bölümü senet niteliğinde olup düzenleme esnasında meblağ kısmı boş bırakılmak suretiyle sadece imza atılmaktadır. Bu tür belgelere imza atıldığı takdirde taksitli alışveriş senedindeki meblağ kısmı doldurulmalıdır. Borç bittikten sonra bu sözleşme tekrar geri alınmalıdır.
10.Taksit ödediğimize dair bilgisayar çıktıları onaylanmadığı takdirde hiçbir hükmü yoktur.
-Türk Lirasının Güvenlik Özellikleri
Banknotların sahte olup olmadıkları kontrol edilirken, bu güvenlik özelliklerinden sadece bir tanesi değil, birden çok güvenlik özelliğinin banknot üzerinde bulunup bulunmadığı araştırmalı, bu özelliklerden bazılarının sahte banknotlarda taklit edilebileceği unutulmamalıdır.
1.Boyut Farkı ;
1.Boyut Farkı ;
Tüm banknotlarda uzun kenarında 6 mm, kısa kenarında ise ikili grup olarak 4 mm fark bulunmaktadır.
2.Bütünleşik Görüntü ;
2.Bütünleşik Görüntü ;
Banknot ışığa tutulduğunda, sol üst kenarda yer alan şekiller arka yüzdeki şekillerle birleşerek küpür değerini oluşturur.
3.Emniyet Şeridi ;
3.Emniyet Şeridi ;
Tüm banknotlarda kâğıda gömülü olarak yer almaktadır. Banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzden de kesintisiz bir hat şeklinde görülmektedir. Şerit üzerinde yer alan kupür değeri ve TL harfleri de okunabilmektedir.
4.Filigran ;
Banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzünde Atatürk portresi ve kupür değeri şeklinde görülmektedir.
5.Gizli Görüntü ;
Banknota yatay konumda ve göz hizasında bakıldığında, Atatürk portresinin sağ alt köşesindeki yedigen şeklin içinde banknotun kupür değeri görülür.
6.Görme Engellilere Yönelik Özellik ;
Banknotların ön yüzünde, filigranın sol üst kenarında Braille alfabesinden yararlanılarak hazırlanmış, parmakla dokunulduğunda hissedilebilen noktalar bulunmaktadır.
7.Holografik Şerit Folyo ;
7.Holografik Şerit Folyo ;
Banknot tasarımıyla uyumlu çeşitli motiflerden oluşur. Banknota farklı açılardan bakıldığında bu motifler renkli ve parlak yansımalar verir. Dikdörtgen şekil içindeki "TL" harfleri kupür değerine dönüşür.
8.Kabartma Baskı ;
8.Kabartma Baskı ;
Banknotun ön yüzünde Atatürk portresinin ve üstte yer alan ``Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası`` ibaresinin yanı sıra orta bölümde kupür değerini gösteren sayılar ve yazılarda kabartma baskı bulunur. Banknotun sol alt ve sağ üst köşelerindeki kupür değerini gösteren sayılar baskının belirgin olduğu yerlerdir. Elle dokunulduğunda hissedilir.
9.Mikro Yazı ;
9.Mikro Yazı ;
Banknotların ön yüzünde ay-yıldız motifin içindeki kupür değeri ve "TL" harfleri ile holografik şerit folyo üzerindeki dikdörtgen şeklin alt ve üst kenarında "TCMB" ibaresi mikro yazı olarak oluşturulmuştur. Banknotların arka yüzündeki portrenin alt ve üst kısımlarından banknot kenarına doğru kavislenen dört adet çizgi, kupür değeri ve “TL” ibaresini içeren mikro yazılardan oluşmaktadır.
10.Renk Değiştiren Şerit ;
Banknota farklı açılardan bakıldığında altın sarısına dönüşür. Üzerinde kupür değeri ve "TL" harfleri bulunur.
11.Renklendirilmiş Banknot Kağıdı ;
11.Renklendirilmiş Banknot Kağıdı ;
Her kupürün hakim renginin açık bir tonu kağıt rengi olarak uygulanmıştır.
12.Ultraviyole (UV) Özellikler ;
12.Ultraviyole (UV) Özellikler ;
Banknot kağıdı UV ışık altında parlama yapmaz. Banknot kağıdında bulunan ve normalde görülmeyen kılcal lifler UV ışık altında mavi ve kırmızı renkte parlama verir. Emniyet şeridinde UV ışık altında, 5 ve 10 TL`de mavi, 20 ve 50 TL`de kırmızı, 100 ve 200 TL`de ise sarı renkte parlama görülür. Tüm banknotlarda Atatürk portresi üzerinde kupür değeri ve "TL" harfleri belirerek kırmızı renkte parlama verir. Kırmızı seri ve sıra numarasında canlı ve parlak kırmızı, siyah seri ve sıra numarasında sarımsı yeşil parlama görülür.
© 2025 T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü